ایران در جایگاه سومین تولیدکننده گاز جهان قرار دارد/ ناترازی گاز در سال جاری به بیش از ۳۰۰ میلیون مترمکعب افزایش یافت

ایران در حال حاضر به عنوان سومین تولیدکننده گاز در جهان شناخته می‌شود و ناترازی گاز در سال جاری به بیش از ۳۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است.

معاون وزیر نفت با تأکید بر اهمیت پروژه فشارافزایی پارس جنوبی، گفت: این پروژه از نان شب واجب‌تر است، زیرا ناترازی گاز در اوج سرمای امسال به بیش از ۳۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده است.

امید شاکری در نشستی که به منظور احداث نیروگاه‌های خورشیدی توسط زیرمجموعه‌های وزارت نفت در پژوهشگاه این وزارتخانه برگزار شد، با ارائه آماری از پیشرفت پروژه‌های خورشیدی، اعلام کرد که شرکت ملی گاز در حال اجرای حدود ۲.۵ مگاوات و دو پروژه جدید است و پالایشگاه‌ها نیز پروژه‌های کوچک مقیاس خورشیدی را دنبال می‌کنند.

شاکری با تأکید بر اینکه وزارت نفت با وجود ناترازی، تعهدات مالی خود را برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر از محل اوراق صرفه‌جویی گاز در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ انجام داده است، افزود: توسعه انرژی خورشیدی اکنون یک اولویت جدی به شمار می‌رود و تنوع‌بخشی به سبد انرژی تنها با همکاری دولت، بخش خصوصی و مردم میسر خواهد بود.

معاون وزیر نفت در امور مهندسی، پژوهش و فناوری با اشاره به ناترازی فزاینده کشور به دلیل دهه‌ها توسعه مبتنی بر گاز، ادامه داد: توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر اکنون جزو سیاست‌های فوری دولت است. از سال گذشته، الزام ادارات دولتی و بخش عمومی به احداث نیروگاه‌های خورشیدی ابلاغ شده و وزیر نفت نیز بر اهمیت این موضوع تأکید کرده است.

وی با اشاره به وضعیت جهانی انرژی، یادآور شد که با وجود افزایش سرعت توسعه انرژی‌های پاک، سهم انرژی‌های فسیلی همچنان قابل توجه خواهد بود. شاکری افزود: این وضعیت برای ایران هم تهدید و هم فرصت است. ما صادرکننده انرژی هستیم و باید ثروت خدادادی را به ثروت مولد تبدیل کنیم تا رشد اقتصادی پایدار شکل بگیرد.

معاون وزیر نفت با مرور آمار ۱۰ ساله مصرف گاز در بخش‌های خانگی، صنعتی و نیروگاهی گفت: در ایران توسعه بر این پیش‌فرض بوده که منابع گاز بی‌نهایت است. نتیجه این امر فشار مصرف زیاد بر گاز و غفلت تاریخی در تنوع‌بخشی به سبد انرژی بوده است.

وی با مقایسه آمار مصرف نیروگاه‌های حرارتی خاطرنشان کرد: مصرف گاز نیروگاه‌ها از ۶۳ میلیارد مترمکعب در سال ۹۱ به ۹۴ میلیارد مترمکعب در سال ۱۴۰۱ افزایش یافته است. این افزایش معادل چهار فاز پارس جنوبی است که تنها برای نیروگاه‌های جدید مصرف شده و توسعه تجدیدپذیرها سهم جدی نداشته است.

شاکری در پاسخ به انتقادات درباره ناترازی گاز گفت: ما در تولید کوتاهی نکرده‌ایم و ایران امروز سومین تولیدکننده گاز جهان است. اما مسابقه تولید و مصرف همیشه به نفع مصرف تمام شده است.

معاون وزیر نفت با نمایش نمودار تولید و تقاضا گفت: در سال‌های آینده میدان گازی پارس جنوبی که ۷۰ درصد گاز کشور را تأمین می‌کند، با افت فشار مواجه خواهد شد و وزیر نفت تأکید دارد که پروژه فشارافزایی پارس جنوبی از نان شب واجب‌تر است.

وی افزود: اگر ناترازی کنترل نشود، باید منابعی که باید صرف توسعه و معیشت شود، به واردات انرژی اختصاص یابد و بسیاری از کارخانه‌هایی که مجوز گرفته‌اند، در آینده با مشکل تأمین انرژی مواجه خواهند شد.

شاکری در مورد انتقادات مردم نسبت به مصرف نفت‌کوره در نیروگاه‌ها گفت: مصرف سوخت مایع نتیجه عدم تحقق راندمان تعیین‌شده است و اگر نیروگاه‌ها به راندمان ۴۵ درصدی قانون می‌رسیدند، نیازی به نفت‌کوره نبود.

وی چهار علت اصلی ناترازی را برشمرد و گفت: نبود تنوع در سبد انرژی، عدم سیاست‌گذاری هماهنگ برای برق و گاز، ضعف در بهینه‌سازی مصرف و فقدان اصلاح تعرفه‌ها و انگیزه برای کاهش مصرف، چهار عامل مؤثر در این زمینه هستند.

شاکری همچنین به چشم‌انداز توسعه خورشیدی اشاره کرد و گفت: در قوانین کشور، تولید ۱۲ هزار مگاوات انرژی خورشیدی هدف‌گذاری شده، اما برنامه دولت فراتر از این عدد است. براساس قانون جهش تولید، صنایع باید سالانه یک درصد از مصرف خود را از محل انرژی خورشیدی تأمین کنند تا به پنج درصد برسند.

وی با تأکید بر اینکه طبق مصوبه شورای عالی انرژی، ادارات دولتی باید طی چهار سال به ۲۰ درصد مصرف تجدیدپذیر برسند، افزود: برای مجموعه وزارت نفت، این هدف معادل ۱۴۰ مگاوات است و برنامه‌ریزی‌ها در این زمینه آغاز شده است.