تناقض در اظهارات مدیران شهری تهران درباره ظرفیت بهشت زهرا؛ حقیقت کجاست؟

به گزارش مرکز تحلیلی رافق، اظهارات متناقض مدیران شهری تهران در خصوص ظرفیت بهشت زهرا (س) موضوعی است که در محافل مختلف مورد بحث قرار گرفته است. در حالی که مدیرعامل سازمان بهشت زهرا (س) از نزدیک شدن به تکمیل ظرفیت دفن در قطعات روز دفن خبر می‌دهد، سخنگوی شهرداری تهران این ادعا را رد کرده و تأکید می‌کند که ظرفیت این آرامستان همچنان قابل توجه است.

حسین قربانی – بیش از پنجاه سال از آغاز فعالیت آرامستان بهشت زهرا (س)، بزرگ‌ترین گورستان کشور و اصلی‌ترین محل تدفین شهروندان تهرانی می‌گذرد؛ مکانی که بخشی از حافظه جمعی پایتخت نشینان به شمار می‌رود. در سال‌های اخیر، بحث درباره میزان باقی‌مانده فضا برای دفن اموات در این آرامستان بارها در جلسات شورای شهر و دیگر نشست‌های شهری مطرح شده است که هر بار اظهارات متفاوتی از سوی مدیران شهری ارائه می‌شود. این اختلاف نظر در شرایطی به وجود آمده که با افزایش جمعیت و آمار فوت طبیعی و غیرطبیعی، مسئله ظرفیت آرامستان‌ها به دغدغه‌ای مهم در برنامه‌ریزی شهری تهران تبدیل شده است. همچنین، تأخیر در تعیین تکلیف پروژه آرامستان‌های جدید، حساسیت این موضوع را دوچندان کرده است.

محمدجواد تاجیک، مدیرعامل سازمان بهشت زهرا (س)، در روزهای پایانی سال ۱۴۰۳ با هشدار درباره نزدیک شدن آرامستان به مرز تکمیل ظرفیت گفت: در قطعات روز دفن که قبر رایگان ارائه می‌شود و ۵۰ نفر دفن می‌شوند، ظرفیت در حال تکمیل است و اگر اقدامی صورت نگیرد، این ظرفیت تا اواخر بهار سال آینده تکمیل خواهد شد و روزانه ۵۰ نفر بر روی دست ما خواهند ماند. او افزود که در صورت ادامه روند فعلی و نبود طرح جایگزین، سازمان بهشت زهرا (س) با چالشی جدی در دفن روزانه متوفیان مواجه خواهد شد.

در اظهارنظر دیگری، عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران، روز گذشته در پاسخ به پرسشی درباره آخرین وضعیت آرامستان بهشت زهرا (س) گفت: ظرفیت بهشت زهرا (س) همچنان قابل توجه است و این ظرفیت پر نشده است، اما باید به دلایل متعدد، موضوع آرامستان‌های جدید نیز پیگیری شود. او با رد ارتباط ایجاد آرامستان‌های جدید با پر شدن ظرفیت بهشت زهرا (س) افزود: علت ایجاد آرامستان جدید پر شدن و اتمام ظرفیت بهشت زهرا (س) نیست و این خطایی است که دائماً توسط برخی افراد مطرح می‌شود. محمدخانی همچنین در توضیح دلایل اصلی احداث آرامستان‌های جدید تأکید کرد که این موضوع دلایل دیگری مانند دسترس‌پذیری و کاهش ترافیک در روزهای خاص و آخر هفته و همچنین دلایل فرهنگی دارد.

در حالی که هشدارها درباره تکمیل قریب‌الوقوع ظرفیت این آرامستان می‌تواند به معنای نیاز فوری به مکان‌های جایگزین باشد، مواضع رسمی شهرداری تهران این موضوع را تا حد زیادی تعدیل می‌کند و آن را بیشتر ناشی از ملاحظات فرهنگی و ترافیکی می‌داند. تفاوت آشکار در اظهارات مدیرعامل سازمان بهشت زهرا (س) و سخنگوی شهرداری تهران نمایان است و مشخص نیست برخی افراد با چه هدفی وضعیت ظرفیت دفن در بهشت زهرا (س) را بحرانی عنوان می‌کنند. کارشناسان شهری معتقدند ادامه این دوگانگی در بیان واقعیت‌ها می‌تواند اعتماد عمومی را نسبت به برنامه‌ریزی‌های خدمات شهری کاهش دهد و سیاست‌گذاری در موضوع حساسی چون مدیریت آرامستان‌ها را با ابهام روبه‌رو کند. آنچه امروز ضروری به‌نظر می‌رسد، انتشار آمار دقیق، اعلام ظرفیت واقعی و تدوین سیاستی واحد و شفاف در خصوص آینده دفن اموات در تهران است.